Leven en werk van Gerrit de Hoog (1784-1812)
Gijs Jonkers, Peter Koolmees, Erik Jan Tjalsma
- Title
- Genezers op de koloniale markt
- Subtitle
- Inheemse dokters en vroedvrouwen in Nederlands Oost-Indië 1850-1915
- Author
- Liesbeth Hesselink
- Price
- € 54,99
- ISBN
- 9789056295639
- Format
- Paperback
- Number of pages
- 432
- Language
- Dutch
- Publication date
- 20 - 02 - 2009
- Dimensions
- 15.6 x 23.4 cm
- Series
- AUP Dissertation Series
- Category
- History
- Discipline
- History, Art History, and Archaeology
Inhoudsopgave - 8
1 – Inleiding - 14
2 – De medische markt rond 1850 - 34
3 – Koloniale besluitvorming - 68
4 – Nieuwkomers op de medische markt, dokters djawa 1850-1875 - 86
5 – Meer nieuwkomers op de medische markt, Inlandse vroedvrouwen 1850-1875 - 122
6 – De STOVIA, dokters djawa 1875-1915 - 160
7 – Armoedig kleine daden, Inlandse vroedvrouwen 1875-1915 - 208
8 – De medische markt rond 1915 - 256
9 – Conclusie - 286
Dankwoord - 298
Gebruikte afkortingen - 300
Verklarende woordenlijst - 302
Bronnen en geraadpleegde literatuur - 310
Samenvatting - 340
Summary - 348
Herkomst illustraties - 356
Personenregister - 358
Curriculum Vitae - 366
Noten - 368
Kaart van Java en Madoera, 1900 - 431
Liesbeth Hesselink
Genezers op de koloniale markt
Inheemse dokters en vroedvrouwen in Nederlands Oost-Indië 1850-1915
The following text is not available in English and will be shown in Dutch.
Medische geschiedschrijving over de Nederlandse koloniën is schaars. Genezers op de koloniale markt voorziet in een lacune en werpt een nieuw licht op zowel de Europese als de inheemse gezondheidszorg en haar beoefenaars in de periode 1850-1915.
In 1851 richtte de koloniale regering in Batavia twee opleidingen op: een doktersschool voor Javaanse jongens en een vroedvrouwenschool voor Javaanse meisjes. De bedoeling was dat zij de traditionele inheemse geneeskundigen, de doekoens, zouden gaan vervangen. De inheemse bevolking was echter niet bereid gebruik te maken van de diensten van de afgestudeerden. De inheemse dokters bleken toch inzetbaar als vaccinateur en als hulpgeneesheer. De vroedvrouwenschool werd daarentegen in 1875 gesloten. Ondanks allerlei gruwelverhalen over misstanden in het inheemse kraambed werd de school niet heropend. Wel werden er mondjesmaat meisjes aan huis opgeleid door Nederlandse artsen. Toen de koloniale politiek rond 1900 aandacht begon te krijgen voor het welzijn van de inheemse bevolking, ontstond behoefte aan artsen. Meer inheemse jongemannen kregen een betere medische opleiding en gingen als zelfstandige artsen werken. Deze verandering leverde spanningen op: lang niet iedereen accepteerde inheemse artsen als collega's van een Nederlandse arts.
In 1851 richtte de koloniale regering in Batavia twee opleidingen op: een doktersschool voor Javaanse jongens en een vroedvrouwenschool voor Javaanse meisjes. De bedoeling was dat zij de traditionele inheemse geneeskundigen, de doekoens, zouden gaan vervangen. De inheemse bevolking was echter niet bereid gebruik te maken van de diensten van de afgestudeerden. De inheemse dokters bleken toch inzetbaar als vaccinateur en als hulpgeneesheer. De vroedvrouwenschool werd daarentegen in 1875 gesloten. Ondanks allerlei gruwelverhalen over misstanden in het inheemse kraambed werd de school niet heropend. Wel werden er mondjesmaat meisjes aan huis opgeleid door Nederlandse artsen. Toen de koloniale politiek rond 1900 aandacht begon te krijgen voor het welzijn van de inheemse bevolking, ontstond behoefte aan artsen. Meer inheemse jongemannen kregen een betere medische opleiding en gingen als zelfstandige artsen werken. Deze verandering leverde spanningen op: lang niet iedereen accepteerde inheemse artsen als collega's van een Nederlandse arts.
Author
Liesbeth Hesselink
Liesbeth Hesselink (1943) is historica. Zij heeft een loopbaan in en rond het onderwijs en als politica achter de rug. Daarnaast publiceerde zij enkele artikelen over prostitutie en over de medische geschiedenis in Indië.
