Veel onderzoekers vinden dat het opleidingsniveau van ouders, en met name van moeders, bepalend is voor het schoolsucces van kinderen. Maar gaat het hierbij om een correlatie of om een aangetoond causaal verband? Is het opleidingssucces van vaders en moeders daadwerkelijk verantwoordelijk voor het opleidingssucces van kinderen? Of zijn het de genen? Als slimme ouders slimme kinderen krijgen die het beter doen op school vanwege slimme genen, kan het zo zijn dat de hoogte van de ouderlijke opleiding geen enkel onafhankelijk effect heeft op de schoolprestaties van kinderen? Erik Plug geeft in zijn oratie een antwoord op deze vragen. Genen zijn voor meer dan de helft verantwoordelijk voor de gevonden opleidingsrelatie tussen ouder en kind. Dit betekent automatisch dat omgevingsfactoren voor minder dan de helft verantwoordelijk zijn. Ouders zijn dus wel degelijk in staat om een gezinsomgeving te creëren waardoor kinderen het beter gaan doen op school. De invloed van de ouderlijke opleiding op deze gezinsomgeving blijkt echter vrij gering.